2.2.1 Inleiding


De natuur van rechtsbeginselen
In deze paragraaf wordt het begrip 'milieurechtelijk beginsel' nader verkend. We doen dit door overeenkomsten en verschillen te zoeken in de ruime begrippen 'recht' en 'milieu'. Hierna zal in subparagraaf 2.2.2 eerst worden ingegaan op de aard en de 'natuur' van rechtsbeginselen in zijn algemeenheid. Dergelijke beginselen zijn enerzijds abstracter en daarmee zachter dan de rechtsbepalingen in regelingen, uitvoeringsvoorschriften, vergunningen en rechterlijke uitspraken, maar zijn toch harder dan soortgelijke normatieve beginselen in bijvoorbeeld de ethiek en de religie. Zij kunnen immers ten grondslag liggen aan het overheidsoptreden ter handhaving van de voorschriften die daarvan de uitwerking vormen. Zij vormen ook wegwijzers zowel voor het overheidsbeleid als voor het gedrag van de burgers. Het terrein van de milieuzorg in brede in is bij uitstek een gebied waar dergelijke beginselen zijn terug te vinden, zowel in geschreven regelingen als via de werking van het ongeschreven recht.

Rechtsbeginselen en de natuur
Een belangrijk probleem dat we ontmoeten bij de beschrijving van milieurechtelijke beginselen is tweeledig. Enerzijds het onderscheid tussen ecologische principes (milieubeginselen) en de milieurechtelijke beginselen als een bijzondere categorie daarvan: ecologische principes met een juridische dimensie. Anderzijds de milieurechtelijke beginselen als een bijzondere categorie van rechtsbeginselen: rechtsbeginselen met een ecologische dimensie. In de subparagrafen 2.2.3 en 2.2.4 behandelen we achtereenvolgens deze beide afbakeningen.