2.2.1 Inleiding
De natuur van rechtsbeginselen
In deze paragraaf wordt het begrip 'milieurechtelijk beginsel' nader
verkend. We doen dit door overeenkomsten en verschillen te zoeken in
de ruime begrippen 'recht' en 'milieu'. Hierna zal in subparagraaf 2.2.2
eerst worden ingegaan op de aard en de 'natuur' van rechtsbeginselen in
zijn algemeenheid. Dergelijke beginselen zijn enerzijds abstracter en
daarmee zachter dan de rechtsbepalingen in regelingen,
uitvoeringsvoorschriften, vergunningen en rechterlijke uitspraken, maar
zijn toch harder dan soortgelijke normatieve beginselen in bijvoorbeeld
de ethiek en de religie. Zij kunnen immers ten grondslag liggen aan het
overheidsoptreden ter handhaving van de voorschriften die daarvan de
uitwerking vormen. Zij vormen ook wegwijzers zowel voor het
overheidsbeleid als voor het gedrag van de burgers. Het terrein van de
milieuzorg in brede in is bij uitstek een gebied waar dergelijke
beginselen zijn terug te vinden, zowel in geschreven regelingen als via
de werking van het ongeschreven recht.
Rechtsbeginselen en de natuur
Een belangrijk probleem dat we ontmoeten bij de beschrijving van
milieurechtelijke beginselen is tweeledig. Enerzijds het onderscheid
tussen ecologische principes (milieubeginselen) en de milieurechtelijke
beginselen als een bijzondere categorie daarvan: ecologische principes
met een juridische dimensie. Anderzijds de milieurechtelijke beginselen
als een bijzondere categorie van rechtsbeginselen: rechtsbeginselen met
een ecologische dimensie. In de subparagrafen 2.2.3 en 2.2.4
behandelen we achtereenvolgens deze beide afbakeningen.